Milling là gì? Milling machine là gì? So sánh sự khác nhau giữa Milling, Turning và Mill-Turn,… Cùng theo dõi bài viết sau để nắm được những thông tin chi tiết này nhé!
1. Milling là gì?
- Phay Milling là một phương pháp gia công cơ khí, trong đó dao cắt quay với tốc độ cao để loại bỏ vật liệu khỏi phôi, tạo thành chi tiết theo thiết kế. Trong quá trình này, dao phay đảm nhiệm chuyển động quay, còn phôi được cố định trên bàn máy bằng ê-tô hoặc đồ gá.
- Phương pháp phay có thể áp dụng trên nhiều loại máy khác nhau, từ máy phay 2 trục chuyên cắt rãnh và khoan lỗ cơ bản, đến các dòng máy phay CNC 3 trục, máy phay 4 trục, hoặc đa trục cho phép gia công các chi tiết phức tạp có độ chính xác cao.
- Không chỉ dùng để gia công bề mặt phẳng, phay còn có khả năng tạo ra các hình dạng như rãnh, bậc, lỗ ren, hoặc thậm chí là bánh răng. Nhờ đó, milling trở thành công nghệ quan trọng trong nhiều lĩnh vực như chế tạo khuôn mẫu, sản xuất linh kiện ô tô, thiết bị điện tử và hàng không vũ trụ.
- Với sự phát triển của công nghệ điều khiển số, máy phay CNC ngày càng phổ biến. Thay vì thao tác thủ công, toàn bộ quy trình phay có thể được lập trình tự động bằng phần mềm, giúp nâng cao độ chính xác, tiết kiệm thời gian và tăng năng suất.
Tham khảo: Doosan DVF 5000
2. Milling Machine là gì?
- Milling Machine, hay còn gọi là máy phay, là máy công cụ dùng để cắt gọt và gia công bề mặt phôi bằng dao phay quay tốc độ cao. Trong quá trình này, dao quay còn phôi được cố định, cho phép tạo ra các bề mặt phẳng, rãnh, lỗ hoặc hình dạng phức tạp.
- Đối với máy phay CNC (Computer Numerical Control), toàn bộ chuyển động được điều khiển tự động thông qua chương trình lập trình bằng phần mềm CAD/CAM. Nhờ đó, quá trình gia công đạt độ chính xác cao, tiết kiệm thời gian và phù hợp cho sản xuất hàng loạt.
Xem thêm: Doosan Lynx
3. So sánh Milling, Turning Và Mill-Turn trong gia công cơ khí
| Tiêu chí | Milling (Phay) | Turning (Tiện) | Mill-Turn (Phay-tiện kết hợp) |
| Chuyển động chính | Dao cắt quay, phôi được cố định hoặc di chuyển tuyến tính | Phôi quay quanh trục chính, dao cắt đứng yên hoặc di chuyển | Kết hợp cả phôi quay và dao quay, có thể thay đổi linh hoạt tùy từng giai đoạn gia công |
| Loại máy sử dụng | Máy phay đứng, phay ngang, phay CNC | Máy tiện thường, tiện CNC với mâm cặp, ụ động | Máy tiện phay CNC tích hợp nhiều trục và nhiều hệ chuyển động phức hợp |
| Dạng chi tiết phù hợp | Các chi tiết không đối xứng, nhiều mặt phẳng hoặc mặt cong 3D | Các chi tiết tròn xoay, hình trụ, đối xứng quanh trục tâm | Chi tiết có cả phần hình trụ và phần phẳng hoặc hình học phức tạp |
| Khả năng tạo hình | Gia công mặt phẳng, rãnh, lỗ, bậc, ren, chi tiết có bề mặt 3D | Gia công trục, ống, mặt tròn, lỗ tâm, ren ngoài | Tạo được chi tiết tích hợp cả đặc tính của tiện và phay, xử lý được nhiều dạng hình học phức tạp trong một lần gá |
| Độ chính xác | Cao, đặc biệt khi dùng máy CNC | Cao đối với chi tiết tròn | Rất cao do không cần chuyển máy, giảm sai lệch do tháo lắp |
| Tốc độ gia công | Trung bình, phụ thuộc vào vật liệu và hình dạng chi tiết | Nhanh, phù hợp sản xuất hàng loạt chi tiết hình trụ | Nhanh hơn nhờ tích hợp quy trình, tối ưu thời gian chuyển máy |
| Khả năng tự động hóa | Cao với máy CNC, lập trình được nhiều chu trình | Cao với máy tiện CNC | Rất cao, sử dụng phần mềm lập trình tích hợp cả tiện và phay |
| Hiệu suất sản xuất | Tốt với chi tiết phức tạp cần gia công từng mặt | Tốt với sản xuất hàng loạt chi tiết đơn giản | Rất cao, thích hợp với sản xuất hàng loạt chi tiết đa dạng và phức tạp |
| Số lần gá đặt | Nhiều, nếu gia công nhiều mặt hoặc nhiều nguyên công | Có thể cần đảo đầu hoặc lật phôi tùy chi tiết | Thường chỉ cần gá một lần duy nhất |
| Thiết lập & vận hành | Tương đối đơn giản, dễ làm quen | Dễ sử dụng với người có kinh nghiệm | Yêu cầu kỹ thuật cao, người vận hành cần hiểu cả tiện và phay |
| Chi phí đầu tư máy | Từ thấp đến trung bình tùy loại máy (thấp nhất với máy phay cơ, cao với máy CNC nhiều trục) | Thấp đến trung bình | Cao, do là hệ thống tích hợp, thường chỉ phù hợp với nhà máy có quy mô hoặc yêu cầu gia công cao cấp |
| Ngành ứng dụng phổ biến | Chế tạo khuôn mẫu, cơ khí chính xác, gia công chi tiết công nghiệp, linh kiện điện tử | Sản xuất trục động cơ, linh kiện hình trụ, ống nối, vòng bi | Hàng không, ô tô, y tế, khuôn ép chính xác, chi tiết tích hợp nhiều biên dạng hình học |
| Ưu điểm nổi bật | Linh hoạt, gia công được nhiều dạng chi tiết, ứng dụng rộng | Nhanh, hiệu quả với chi tiết tròn, chi phí thấp | Tối ưu thời gian, giảm thao tác thủ công, độ chính xác rất cao, xử lý chi tiết phức tạp trong một quy trình |
| Hạn chế chính | Không phù hợp với chi tiết hình trụ đơn giản | Không xử lý được mặt phẳng, mặt nghiêng, bề mặt phức tạp | Giá thành máy cao, khó vận hành hơn, yêu cầu kỹ thuật lập trình và vận hành tổng hợp |
4. Các loại nguyên công phay cơ khí phổ biến hiện nay
Trong quá trình gia công cơ khí chính xác, phay là một phương pháp gia công đa năng với nhiều nguyên công khác nhau, phù hợp để xử lý nhiều hình dạng chi tiết. Dưới đây là các loại nguyên công phay phổ biến nhất được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất công nghiệp.
4.1. Phay vai (Shoulder Milling)
Phay vai là kỹ thuật phay tạo ra các bậc hoặc vai trên bề mặt phôi, thường là góc vuông hoặc góc đặc biệt giữa hai bề mặt phẳng. Đây là nguyên công cơ bản, được sử dụng rộng rãi trong chế tạo chi tiết máy, đặc biệt với các chi tiết cần kết nối, lắp ráp hoặc tỳ đỡ.
- Ứng dụng: Gia công mặt bậc, vai, khớp nối giữa các chi tiết cơ khí.
- Yêu cầu: Độ chính xác cao về kích thước và vuông góc.
4.2. Phay biên dạng
Phay biên dạng là nguyên công tạo nên các đường cong, hình dạng tự do hoặc mặt nghiêng trên bề mặt chi tiết. Dao phay sẽ di chuyển theo biên dạng được lập trình trước để tạo hình chính xác theo thiết kế CAD.
- Ứng dụng: Gia công khuôn mẫu, cánh quạt, chi tiết có đường cong mềm mại hoặc dạng 3D.
- Ưu điểm: Đáp ứng được các thiết kế phức tạp, yêu cầu thẩm mỹ và độ mịn cao.
4.3. Phay rãnh và cắt đứt
Nguyên công này nhằm tạo ra các rãnh, khe hoặc đường phân cách trên phôi. Trong trường hợp cần chia phôi thành nhiều phần, kỹ thuật này có thể dùng để cắt đứt hoàn toàn vật liệu.
- Ứng dụng: Gia công trục rãnh then, bánh răng, bu lông, và các chi tiết dạng khe.
- Đặc điểm: Đòi hỏi độ sâu cắt ổn định, kiểm soát chính xác chiều rộng rãnh.
4.4. Phay vát mép
Phay vát mép là kỹ thuật dùng để tạo đường vát nghiêng, thường ở góc 45 độ, tại các cạnh của chi tiết. Mục đích không chỉ để tăng tính thẩm mỹ mà còn giảm cạnh sắc, hỗ trợ lắp ráp và tăng độ an toàn khi sử dụng.
- Ứng dụng: Các chi tiết cơ khí có góc cạnh như khung máy, vỏ hộp, chi tiết lắp ghép.
- Lợi ích: Loại bỏ bavia, giảm rủi ro gây trầy xước hoặc tổn thương trong quá trình sử dụng.
4.5. Phay tiện
Phay tiện là phương pháp kết hợp giữa phay và tiện, sử dụng khi cần gia công đồng thời cả bề mặt tròn và bề mặt phẳng. Dao phay thực hiện chuyển động cắt trong khi phôi quay như trong quá trình tiện.
- Ứng dụng: Gia công chi tiết trục khuỷu, thân van, hoặc các chi tiết vừa có hình trụ, vừa có mặt phẳng.
- Ưu điểm: Rút ngắn thời gian gia công, giảm số lần gá đặt và tăng độ chính xác tổng thể.
4.6. Gia công bánh răng
Nguyên công này dùng để tạo ra các răng bánh răng có hình dạng và bước răng chính xác. Quá trình có thể được thực hiện bằng dao phay định hình hoặc dao phay lăn, tùy theo yêu cầu kỹ thuật.
- Ứng dụng: Sản xuất bánh răng truyền động, bánh răng trụ, bánh răng côn.
- Đặc điểm: Đòi hỏi độ chính xác cao về biên dạng và sự ăn khớp hoàn hảo.
4.7. Phay lỗ và phay hốc
Là nguyên công nhằm tạo ra các lỗ khoan, lỗ bậc, hoặc các hốc khoét có hình dạng đa dạng trên bề mặt chi tiết. Đây là một phần không thể thiếu trong chế tạo các chi tiết có cấu trúc rỗng hoặc cần lắp ghép linh kiện bên trong.
- Ứng dụng: Gia công vỏ động cơ, hộp giảm tốc, vỏ thiết bị cơ khí.
- Yêu cầu: Độ sâu, đường kính và biên dạng phải đúng với thiết kế, bề mặt bên trong cần mịn và chính xác.
Với bài viết của DN Solutions gửi đến trên đây, chúc bạn nắm được thông tin tổng quát cũng như có đáp án cho băn khoăn Milling là gì? Milling machine là gì?… Hẹn gặp lại trong những chia sẻ hữu ích tiếp theo!
