Trong gia công cơ khí, việc lựa chọn dao cụ phù hợp là yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả và chất lượng công việc. Dao tiện thô là một trong những công cụ không thể thiếu, đặc biệt trong các công đoạn gia công ban đầu khi cần loại bỏ một lượng lớn vật liệu từ phôi. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về dao tiện thô, từ đặc điểm, cấu tạo, công dụng đến các yếu tố cần lưu ý khi chọn lựa dao tiện thô.
1. Dao tiện thô là gì?
- Dao tiện thô là loại dao được sử dụng chủ yếu trong các công đoạn gia công thô, nhằm loại bỏ các lớp vật liệu thừa từ phôi. Mục đích chính của dao tiện thô là tạo ra các hình dạng cơ bản cho chi tiết, đồng thời tạo ra bề mặt nhám, chuẩn bị cho các công đoạn gia công tinh tiếp theo. Dao tiện thô thường được sử dụng để gia công các chi tiết có kích thước lớn, cần loại bỏ một lượng lớn vật liệu thô trong thời gian ngắn.
- Trong quá trình gia công, dao tiện thô sẽ tác động trực tiếp lên bề mặt vật liệu, tạo ra các lớp vật liệu thừa lớn. Đây là giai đoạn đầu tiên, trước khi tiến hành các bước gia công tinh, nhằm đạt được các kích thước chính xác và bề mặt mịn màng.

Xem thêm: Dao tiện tinh
2. Cấu tạo dao tiện thô
Dao tiện thô có cấu tạo đơn giản nhưng đặc biệt để phục vụ công việc loại bỏ vật liệu thô. Các bộ phận chính của dao tiện thô bao gồm:
- Lưỡi cắt: Đây là phần quan trọng nhất của dao tiện, tiếp xúc trực tiếp với vật liệu gia công. Lưỡi cắt của dao tiện thô thường có góc cắt lớn, giúp dễ dàng loại bỏ một lượng lớn vật liệu thừa trong thời gian ngắn.
- Cán dao: Cán dao giúp giữ dao cố định trên máy tiện, truyền động lực cắt vào chi tiết gia công. Cán dao thường được làm từ thép tôi cứng hoặc hợp kim cứng để chịu được tác động lớn trong quá trình cắt.
- Góc cắt: Dao tiện thô có góc cắt lớn hơn so với dao tiện tinh, giúp giảm ma sát và dễ dàng loại bỏ vật liệu thừa. Góc cắt này có thể thay đổi tùy theo loại vật liệu gia công.
- Mặt đế: Mặt đế giúp ổn định quá trình cắt, đảm bảo dao tiếp xúc vững chắc với chi tiết gia công, giúp đảm bảo độ chính xác trong suốt quá trình làm việc.
Tham khảo: Dao tiện rãnh tròn
3. Công dụng của dao tiện thô

Dao tiện thô chủ yếu được sử dụng trong các công đoạn gia công ban đầu để loại bỏ vật liệu thừa. Các công dụng phổ biến của dao tiện thô bao gồm:
- Gia công các chi tiết cơ khí: Dao tiện thô giúp gia công các chi tiết cơ khí có kích thước lớn, loại bỏ vật liệu thừa và tạo ra hình dáng cơ bản cho chi tiết.
- Gia công các phôi có kích thước lớn: Với khả năng cắt bỏ một lượng vật liệu lớn, dao tiện thô rất phù hợp cho việc gia công các phôi lớn, đặc biệt trong các công đoạn xử lý vật liệu đầu tiên.
- Gia công các vật liệu cứng: Dao tiện thô thường được sử dụng để gia công các vật liệu cứng như thép hợp kim, gang, nhôm… Đây là loại dao lý tưởng cho các công việc yêu cầu lực cắt mạnh mẽ.
- Gia công sản phẩm trong ngành ô tô, cơ khí, máy móc: Dao tiện thô được sử dụng phổ biến trong các ngành công nghiệp ô tô, cơ khí và sản xuất máy móc, giúp tạo hình cho các chi tiết lớn và phức tạp.
Xem thêm: Dao bào cơ khí
4. Lợi ích khi sử dụng dao tiện thô
- Hiệu suất cao: Dao tiện thô giúp gia công nhanh chóng và hiệu quả, loại bỏ một lượng lớn vật liệu thừa trong thời gian ngắn. Điều này giúp tăng năng suất làm việc và tiết kiệm thời gian.
- Giảm chi phí nhân công: Việc sử dụng dao tiện thô giúp giảm thời gian gia công, từ đó tiết kiệm chi phí nhân công và giảm chi phí sản xuất.
- Đảm bảo hất lượng bề mặt sơ bộ: Mặc dù dao tiện thô không tạo ra bề mặt mịn màng như dao tiện tinh, nhưng nó giúp tạo ra bề mặt cơ bản cho các chi tiết, chuẩn bị tốt cho các công đoạn gia công tinh tiếp theo.
- Tiết kiệm thời gian: Dao tiện thô giúp nhanh chóng loại bỏ vật liệu thừa, tiết kiệm thời gian và công sức trong quá trình gia công.

5. Cách chọn dao tiện thô
Khi chọn dao tiện thô, bạn cần lưu ý các yếu tố sau để đảm bảo hiệu quả công việc:
- Chất liệu dao: Dao tiện thô thường được làm từ thép gió hoặc carbide, hai vật liệu có khả năng chịu mài mòn cao. Chọn dao có chất liệu phù hợp với vật liệu gia công để đảm bảo hiệu suất và độ bền của dao.
- Kích thước lưỡi cắt: Kích thước lưỡi cắt dao tiện thô cần phải phù hợp với kích thước chi tiết cần gia công. Một lưỡi cắt lớn giúp gia công nhanh chóng, nhưng cần chú ý đến độ chính xác yêu cầu của công việc.
- Góc cắt: Chọn góc cắt phù hợp với loại vật liệu và yêu cầu gia công của chi tiết. Góc cắt lớn giúp loại bỏ vật liệu thừa hiệu quả hơn, nhưng có thể ảnh hưởng đến độ chính xác.
- Độ cứng và độ bền: Dao tiện thô phải có độ cứng và độ bền cao để chịu được lực cắt mạnh trong quá trình gia công.
Dao tiện thô là công cụ không thể thiếu trong gia công cơ khí chính xác, giúp gia công nhanh chóng và hiệu quả các chi tiết có kích thước lớn. Với khả năng loại bỏ vật liệu mạnh mẽ, dao tiện thô giúp tiết kiệm thời gian và chi phí sản xuất, đồng thời chuẩn bị tốt cho các công đoạn gia công tinh sau đó.
Với bài chia sẻ của DN Solutions gửi đến trên đây, chúc bạn lựa chọn đúng dao tiện thô giúp đạt được hiệu quả tối ưu trong gia công cơ khí.