Dao tiện thép gió là gì? Nếu bạn đang gặp phải băn khoăn này, đừng bỏ qua bài viết sau để có đáp án chính xác nhé!
1. Thép gió là gì? Các loại theo gió
- Thép gió (tên tiếng Anh là High Speed Steel) còn được gọi là thép cao tốc, ký hiệu là HSS. Đây là loại thép hợp kim có hàm lượng hợp kim cao, nhất là vomfram (khoảng 6-19%) và crôm (khoảng 3-4,6%). Sau khi nhiệt luyện, độ cứng đạt HRC62-65.
- Thép gió có độ thấm tôi lớn, độ bền mòn và độ bền cơ học cao. Độ bền nhiệt khoảng 600 độ C. Vì vậy dao thép gió có thể cắt với tốc độ lớn gấp 3, 4 lần dao thép cacbon dụng cụ.
Thép gió được chia thành hai loại chính:
- Thép gió năng suất thường: P18, P12, P9, P6M5.
- Thép gió năng suất cao: P18 2, P9 5, P14 4, P9K5, P9K10, P18K5 2, P10K5 5
Trong đó:
- P: Thép gió.
- V: Vanađi.
- K: Côban.
- M: Môlipđen.
- Các chỉ số sau P, V, K, M biểu thị hàm lượng phần trăm của Vonfram, Vanađi, Côban, Môlipđen
2. Dao tiện thép gió là gì?
- Dao tiện thép gió (HSS – High-Speed Steel) là loại dao tiện được làm từ vật liệu thép gió giúp tăng độ cứng, độ bền và khả năng chịu nhiệt độ cao của dao.
- Dao tiện thép gió có khả năng làm việc ở tốc độ cắt cao, hiệu suất ổn định và phù hợp gia công nhiều loại vật liệu khác nhau như thép carbon, thép hợp kim thấp, gang, nhôm, đồng và các kim loại màu khác.
3. Cấu tạo của dao tiện thép gió
Dao tiện thép gió gồm hai phần chính:
- Phần cán dao (Holder): Là phần dùng để gá, kẹp dao vào máy tiện. Cán dao thường được thiết kế chắc chắn, vừa tay, thuận tiện cho việc lắp đặt và gia công chính xác.
- Phần lưỡi cắt (Insert): Là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với vật liệu phôi, được chế tạo từ thép gió với độ sắc bén cao, khả năng chống mài mòn tốt, giúp nâng cao hiệu suất và chất lượng bề mặt sản phẩm.
4. Ưu – nhược điểm của dao tiện thép gió
Dưới đây là những ưu điểm và nhược điểm của dao tiện thép gió giúp người dùng đánh giá chính xác về sản phẩm, giúp bạn chọn được một dao cụ phù hợp.
4.1. Ưu điểm của dao tiện từ thép gió
- Chịu nhiệt tốt: Thép gió có khả năng chịu nhiệt cao, giúp dao làm việc ổn định ở tốc độ cắt lớn mà không bị mất đi độ cứng và độ sắc bén.
- Độ bền và khả năng chống mài mòn cao: Thép gió giúp dao tiện duy trì được độ sắc bén trong thời gian dài, ít bị mài mòn khi gia công các vật liệu khác nhau.
- Giá thành hợp lý: Dao tiện thép gió có chi phí thấp hơn so với các loại dao tiện làm từ vật liệu carbide (hợp kim cứng), phù hợp với ngân sách của nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ.
- Dễ mài và bảo trì: Khi bị mòn hoặc sứt mẻ nhẹ, dao tiện thép gió dễ dàng được mài lại và tái sử dụng, tiết kiệm chi phí đáng kể.
4.2. Nhược điểm của dao tiện thép gió
Mặc dù có nhiều ưu điểm nhưng dao tiện thép gió cũng tồn tại một số hạn chế nhất định như:
- Hiệu suất thấp hơn dao tiện carbide: Khả năng cắt gọt và tốc độ cắt của dao tiện thép gió thường thấp hơn so với các loại dao tiện carbide.
- Không phù hợp với vật liệu cứng cao: Dao tiện thép gió chỉ phù hợp gia công những vật liệu có độ cứng trung bình và thấp. Khi gia công các vật liệu quá cứng, dao dễ bị cùn và mài mòn nhanh chóng
5. Ứng dụng của dao tiện thép gió
Dao tiện thép gió được ứng dụng rộng rãi trong gia công cơ khí, bao gồm:
- Gia công các vật liệu có độ cứng trung bình như thép cacbon, thép hợp kim thấp, gang, đồng, nhôm.
- Sử dụng trong các xưởng cơ khí nhỏ, các doanh nghiệp gia công vừa và nhỏ nhờ giá thành hợp lý và hiệu quả ổn định.
- Ứng dụng trong sản xuất các chi tiết máy, linh kiện cơ khí, sản phẩm có kích thước nhỏ và yêu cầu độ chính xác cao.
6. So sánh dao tiện thép gió và dao tiện hợp kim
| Tiêu chí so sánh | Dao tiện thép gió (HSS) | Dao tiện hợp kim cứng (Carbide) |
| Vật liệu chế tạo | Thép gió (High-Speed Steel – HSS) | Hợp kim cứng (Carbide), chủ yếu là tungsten carbide (WC) |
| Độ cứng | Cao, nhưng thấp hơn dao carbide | Rất cao, vượt trội hơn dao thép gió |
| Khả năng chịu nhiệt | Chịu nhiệt tốt (lên đến khoảng 600°C) | Chịu nhiệt vượt trội (lên đến hơn 1000°C) |
| Tốc độ cắt | Trung bình, phù hợp gia công tốc độ vừa và thấp | Rất cao, phù hợp gia công tốc độ cao và gia công CNC |
| Khả năng chống mài mòn | Khá tốt nhưng nhanh mòn khi gia công vật liệu cứng | Xuất sắc, độ bền rất cao kể cả khi gia công vật liệu cứng |
| Khả năng chịu va đập | Tốt, có độ dẻo cao, ít bị vỡ, mẻ khi va chạm hoặc rung động mạnh | Độ giòn cao, dễ vỡ khi chịu va đập mạnh hoặc rung động lớn |
| Chi phí đầu tư | Chi phí thấp, giá thành hợp lý | Chi phí đầu tư ban đầu cao hơn |
| Khả năng mài lại | Dễ dàng mài sắc lại, bảo trì đơn giản và tiết kiệm | Khó mài lại hơn, cần trang thiết bị đặc biệt và kỹ thuật cao |
| Ứng dụng phù hợp | Gia công phổ thông, tiện vật liệu mềm hoặc vừa, gia công chi tiết đơn lẻ, nhỏ lẻ | Gia công vật liệu cứng, tiện tốc độ cao, sản xuất hàng loạt, yêu cầu độ chính xác cao |
| Tuổi thọ sử dụng | Trung bình, cần bảo trì và mài lại thường xuyên | Cao, tuổi thọ kéo dài, ít phải bảo trì |
7. Lưu ý khi sử dụng dao tiện thép gió
- Lựa chọn chế độ cắt phù hợp: Tùy vào vật liệu và điều kiện gia công, hãy chọn tốc độ cắt và bước tiến dao phù hợp để tối ưu hóa tuổi thọ và hiệu suất của dao.
- Sử dụng dung dịch làm mát: Trong quá trình tiện, sử dụng dung dịch làm mát sẽ giúp giảm nhiệt, hạn chế sự mài mòn và kéo dài tuổi thọ dao.
- Mài dao đúng kỹ thuật: Khi dao bị mòn, cần mài lại dao theo đúng góc độ và kỹ thuật để đảm bảo độ sắc bén và chính xác của lưỡi cắt.
- Bảo quản dao đúng cách: Dao sau khi sử dụng cần được vệ sinh sạch sẽ, lau khô và bảo quản nơi khô ráo để tránh bị ăn mòn, gỉ sét.
Dao tiện thép gió (HSS) là dụng cụ cắt gọt cơ khí phổ biến với nhiều ưu điểm vượt trội như khả năng chịu nhiệt, độ bền và chi phí hợp lý. Hiểu rõ đặc điểm, ứng dụng và cách sử dụng đúng cách sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, tăng hiệu quả sản xuất và đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Hy vọng bài viết của DN Solutions trên đây giúp bạn hiểu rõ dao tiện thép gió là gì và cách lựa chọn, sử dụng hiệu quả trong công việc gia công cơ khí.
